Genealogie van de familie Aptroot

De Joodse familie Aptroot is afkomstig uit Duitsland. In de Franse tijd trok Heiman Mozes Aptroot (1780-1870) naar Nederland. Volgens zijn overlijdensakte was hij geboren in “Kiehous in Hessenland”. Een van de bezoekers van deze website -een nazaat van Heiman- liet via de reacties weten dat hij vermoedt dat Kiehous Jiddisch voor Kirchheim is. Het kan ook zijn dat Gehaus wordt bedoeld, dat even over de grens van Hessen met Thüringen ligt. De familienaam Aptroot is mogelijk ontleend aan de plaats Abterode in Hessen. Heimans dochter Henderina wordt jaren later in het bevolkingsregister Abtorood genoemd.

Heiman Mozes Aptroot werd koopman en slager in het Groningse dorp Leek. Het handelen was de familie niet vreemd, zoon Simon Heiman Aptroot (1819-1893) zette met diens zonen in Leek een firma op “in manufacturen, galanterieën en daarmee verwante artikelen”.

 

 

---

 

Generatie I

 

I Heiman Mozes Aptroot; geboren Kiehous/Kichous 27-05-1780, overleden Leek 15-02-1870, begraven Leek, Joodse begraafplaats 17-02-1870, zoon van Mozes Aptroot en Goltje.

Heiman is getrouwd in of voor 1808 met Martha Simons de Vries; geboren Hoogezand 07-04-1780, overleden Leek 20-03-1867, begraven Leek. Joodse begraafplaats 22-03-1867, dochter van Simon de Vries, chawer te Hoogezand.

Heiman werd koopman en slager te Leek, hij was er bovendien ouderling (1832) van de Ned. Israëlitische Gemeente. Heiman en zijn zoon Mozes hebben beiden een maand gevangen gezeten in de stad Groningen (Heiman van 4 sept. – 4 okt. 1834, Mozes van 12 aug. – 12 sept. 1834) wegens het moedwillig slaan van Levie Izaaks van Dam: ‘Bij vonnis van de regtbank van eersten aanleg te Groningen van den 21 juli 1834 is Heiman Mozes Aptroot, de beklaagde present, overtuigd van op den 13 mei 1834 te Leek den persoon van Levie Izaaks van Dam moedwillig te hebben geslagen, gecondemneerd tot gevangenzetting voor den tijd van een maand’. Volgens het signalement dat hierbij werd opgemaakt was Heiman lang 1 el + 682 str. Hij had een ovaal aangezicht met een gezonde kleur, donkerbruin haar en wenkbrauwen, een rond voorhoofd, bruine ogen, grote neus en mond, ronde kin en een zwarte baard. Heiman woonde in 1868, Martha was toen overleden, een poosje in Winsum (waarschijnlijk bij dochter Goltje).

Uit dit huwelijk:

 

1. Mozes Heiman Aptroot; geboren Leek 26-10-1808, volgt onder II-a.
2. Henderina (Hendel) Aptroot; geboren Leek 18-07-1811, overleden Hoogezand 03-12-1879. Zij is getrouwd Leek 02-07-1837 met Berend Nathans de Vries; geboren Hoogezand 17-03-1801, overleden Hoogezand 07-08-1874, begraven Kolham, Joodse begraafplaats, zoon van Nathan Simons de Vries en Sara Jochems. Berend was slager te Hoogezand. De familienaam ‘Aptroot’ werd in het bevolkingsregister van Hoogezand van 1850/1860 geschreven als ‘Abtorood’.
3. Goltje Heimans Aptroot, ook Golda en Gouda; geboren Leek 16-12-1813, overleden Winsum 13-03-1869 (als Gouda Haimans Aptroot), begraven Winsum. Golda is getrouwd Leek 07-03-1841 met Meijer Benjamins van Berg; geboren Groningen 25-07-1808, overleden Winsum 09-10-1869, zoon van Benjamin Izaks van Berg en Marchien Mozes Löwenstein. Meijer was bij het huwelijk vleeshouwer in Winsum.
4. Roosje Heiman Aptroot; geboren Leek 16-06-1816, overleden Groningen 25-02-1894. Roosje is getrouwd Leek 12-04-1840 met Eleazar Wijnberg; geboren Eelde 30-08-1816, overleden Groningen 03-01-1878, zoon van Jozeph Lezer Wijnberg en Hinderina (Rena) Joseph Levi. Eleazar was koopman en kerkbestuurder te Leek. Het gezin woonde tot 1842 te Roden, daarna in Leek en verhuisde in 1853 naar Groningen, van 1871-1872 woonde het paar te Leek, daarna weer in Groningen.
5. Simon Heiman Aptroot; geboren Leek 25-07-1819, volgt onder II-b.

---

 

Generatie II

 

II-a Mozes Heiman Aptroot; geboren Leek 26-10-1808, besneden 03-11-1808, overleden Leek 20-02-1886, begraven Joodse begraafplaats, zoon van Heiman Mozes Aptroot en Martha Simons de Vries.

Mozes is getrouwd (1) Winsum 26-10-1840 met Golda (Goltje) Benjamins van Berg; geboren Groningen 03-04-1813, overleden Leek 01-05-1842, dochter van Benjamin Izaks van Berg en Marchien Löwenstein.

Mozes is getrouwd (2) Leek 11-06-1843 met Hester (Esther) Jonas Drielsma; geboren Delfzijl 06-02-1814, overleden Leek 08-01-1905, begraven Leek, Joodse begraafplaats, dochter van Jonathan Jonas Drielsma en Betje Menkes Levij. Koopvrouw.

Mozes was slager te Leek. Hij heeft in 1834 een maand gevangen gezeten en moest bovendien nog acht gulden boete betalen wegens het moedwillig slaan van slager Levy Izaaks van Dam (zie verhaal bij vader Heiman). Volgens een signalement opgemaakt in 1834 was Mozes lang 1 el + 670 str. Hij had een ovaal aangezicht met een gezonde kleur, donkerbruin haar en wenkbrauwen, een rond voorhoofd, bruine ogen, spitse neus en een matige mond, spitse kin en een bruine baard, hij was pokdalig. Mozes woonde met zijn gezin van ca. 1850-1852 te Roden, daarna weer te Leek.

Uit het eerste huwelijk:

1. Heiman Aptroot; geboren Leek 23-04-1842, volgt onder III-a.
2. Izaäk Aptroot; geboren Leek 23-04-1842, trok naar Oost-Indië.

Uit het tweede huwelijk:

3. Jonas Aptroot; geboren Leek 15-05-1844, volgt onder III-b.
4. Martha Aptroot; geboren Leek 23-09-1846, overleden Leek 30-06-1924, begraven Leek, Joodse begraafplaats. Martha is getrouwd Leek 06-05-1875 met Abraham Mozes Wijnberg; geboren Leek 04-04-1851, overleden Groningen 21-01-1925, begraven Leek, Joodse begraafplaats, zoon van Mozes Wijnberg en Lea van der Reis. Abraham was borstelmaker. Het gezin woonde van 1862-1863 te Smilde, daarna weer te Leek. In elk geval rond 1900 woonde het gezin aan de Kerkweg te Leek. Martha’s moeder woonde toen bij hen in. In 1901 en 1904-1918 vicevoorzitter, in 1902 voorzitter van ‘Mannenchewre Dower Tov’ (Mannenvereniging ‘Een goede zaak’), deze vereniging verleende hulp bij ziekte en de voorbereiding tot het begraven van mannen. Abraham was 1901-1902 vicevoorzitter van de Isr. Gemeente te Leek.
5. Betje Aptroot; geboren Leek 21-03-1849, overleden Amsterdam 30-10-1923. Dienstbode. Zij is getrouwd Amsterdam 04-12-1879 met Emanuel Joachimsthal; geboren Amsterdam 09-05-1842, overleden Amsterdam 25-05-1925, zoon van Abraham Lazarus Joachimsthal en Rageltje Hartog. Weduwnaar van Rebecca Willing. Hij was grossier in Amsterdam.
6. Hinderina Aptroot; geboren Roden 24-01-1852. Verhuisde naar Borculo. Zij is getrouwd Amsterdam 24-09-1879 met Jacob Dondorp; geboren Leiden 06-11-1849, overleden Amsterdam 17-02-1885, zoon van Mozes Dondorp, koopman, en Sara Drukker. Onderwijzer.
7. Lea Aptroot; geboren Leek 20-07-1855, overleden Sobibor (Polen) 20-03-1943. Lea is getrouwd Leek 30-06-1879 met Noach Joseph Cohen; geboren Groningen 24-07-1844, overleden aldaar 31-07-1931, zoon van Joseph Hartogs Cohen en Hanne Cohen de Jong. Lea was van feb. tot nov. 1872 dienstmeid bij koopman/slager Nathan Israëls en diens vrouw Marchien van Berg te Hoogezand. Noach was slager aan de Hereweg in Groningen. Lea woonde in 1942 aan de C.H. Peterstraat 21a te Groningen. Lea werd 17-03-1943 door de bezetters op transport gesteld van Westerbork naar het vernietigingskamp Sobibor in Polen.
8. Saartje Aptroot; geboren Leek 21-05-1858, overleden Arnhem 31-12-1941. Zij is getrouwd Zelhem 28-03-1890 met Johannes Philippus Smits; geboren Almkerk 03-10-1857, Hellendoorn 06-07-1902, zoon van Gerrit Smits, onderwijzer, en Elizabeth Redert. Winkelier, hotelhouder.

---

 

II-b Simon Heiman Aptroot; geboren Leek 25-07-1819, overleden Leek 04-06-1893, begraven Leek, Joodse begraafplaats, zoon van Heiman Mozes Aptroot en Martha Simons de Vries.

Simon is getrouwd Norg 30-05-1844 met Betje Salomons Klunt, zich noemende Klein; geboren Steenwijkerwold 05-01-1825, overleden Leek 07-01-1911, begraven Leek, Joodse begraafplaats, dochter van Salomon Mozes Klunt en Leentje Mozes (Saks). Volgens overlevering veranderde Betje mogelijk vanwege een conflict met haar vader haar naam van ‘Klunt’ in ‘Klein’, haar broer Mozes noemde zich ‘Klint’.

Simon was schrijnwerker en meubelmaker te Leek. Na zijn huwelijk ging hij wonen aan de Nieuwe Streek (later Bosweg) nabij het huis Nienoord te Leek. Simon was van 1855-1859 penningmeester, van 1869-1874 vicevoorzitter en van 1875-1880 voorzitter van de Isr. Gemeente te Leek. Simon zette aan de Nieuwe Streek een eigen meubelzaak op met daarnaast een winkel voor manufacturen. In 1883 ging Simon een vennootschap aan met zijn zonen Heiman en Salomon, “om onder de firma S.H. Aptroot en Zonen den handel uit te oefenen in manufacturen, galanterieën en daarmee verwante artikelen”. Nadat Salomon naar Enschede vertrok, werd door Simon en Heiman in 1886 onder dezelfde naam een nieuwe vennootschap aangegaan. In 1892 trok Simon zich uit het bedrijf terug en werd zoon Mozes vennoot van zijn broer, in 1906 werd hun vennootschap ontbonden. In maart 1911 werd een nieuwe synagoge ingewijd in Leek. Aan de synagoge werden geschenken aangeboden, zo bood Heiman Simon Aptroot ter nagedachtenis van zijn ouders een zilveren Thora-schild aan en zijn broer Mozes een blauwfluwelen Thora-mantel, die onder het schild gebruikt kon worden.

 

Uit dit huwelijk:

1. Heiman Aptroot; geboren Leek 17-08-1845, volgt onder III-c.
2. Leentje Aptroot; geboren Leek 05-05-1848, overleden Winsum 17-11-1872, begraven Winsum. Zij is getrouwd Leek 17-03-1870 met haar neef Haiman van Berg; geboren Winsum 17-03-1842, overleden Winsum 21-10-1924, zoon van Meijer Benjamins van Berg en Goltje Heimans Aptroot. Haiman is getrouwd (2) Dwingeloo 28-04-1876 met Frederica Frank; geboren Dwingeloo 27-12-1845, overleden Winsum 28-10-1924, dochter van Izak Gerson Frank en Saartje Godschalks Frank. Leentje verhuisde na het huwelijk naar Winsum, van 1872-1875 woonde het gezin in Leek, daarna weer in Winsum. Haiman was koopman en rabbijn van de Ned. Israëlitische gemeente te Winsum.
3. Salomon Aptroot; geboren Leek 02-04-1850, volgt onder III-d.
4. Martha Aptroot; geboren Leek 10-11-1852, overleden Groningen 14-02-1906. Zij is getrouwd (1) Leek 17-11-1875 met Sander Levie Israëls; geboren Grijpskerk 31-12-1832, overleden aldaar 25-03-1878, begraven Leek, Joodse begraafplaats, zoon van Levie Sanders Israëls en Cornelia Philippus Feitsma. Sander was koopman te Grijpskerk. Martha woonde van 1875-1878 te Grijpskerk, daarna te Leek en verhuisde na haar tweede huwelijk in 1885 naar Groningen. Martha is getrouwd (2) Leek 24-01-1885 met Lazarus Frank; geboren Wildervank 23-03-1858, overleden Auschwitz (Polen) 08-10-1942, zoon van Izaäk Frank en Froontje de Vries. Lazarus verhuisde een jaar na zijn geboorte met zijn ouders naar Veendam, hij woonde 1863-1865 te Winsum en 1866- 1869 te Wildervank. Koopman, (handels)reiziger (1894), handelsagent (1908) te Groningen. Lazarus is hertrouwd Beilen 19-05-1908 met Aaltje Trompetter; geboren Beilen 25-02-1865, overleden aldaar 04-06-1940, dochter van Heiman Trompetter, koopman, en Hanna Cohen.
5. Henderina Aptroot; geboren Leek 11-07-1855, overleden Amsterdam 29-08-1942. Zij is getrouwd Leek 22-05-1875 met Sander Jakobs Israëls; geboren Groningen 12-04-1838, overleden aldaar 13-07-1893, zoon van Jakob Sanders Israëls en Mietje Josephs Kaneel. Sander had een manufacturenwinkeltje te Grijpskerk. Hij was voorzitter (1880) en penningmeester (1883-1884) van de Israëlitische Gemeente te Grijpskerk. In 1891 verhuisden Sander en Henderina naar Groningen. Zij woonde later in Amsterdam en Rotterdam.
6. Goltje Aptroot; geboren Leek 28-05-1857, overleden aldaar 02-03-1863
7. Judik Aptroot; geboren Leek 26-08-1859, overleden Amsterdam 26?-08-1939. Zij is getrouwd Leek met 08-09-1886 met haar neef Jehuda Levie (Louis) Wijnberg; geboren Groningen 10-02-1858, overleden Amsterdam 09-04-1926, zoon van Eleazar Wijnberg en Roosje Aptroot. Bij beschikking van 06-06-1898 werd zijn voornaam gewijzigd naar Louis. Judik en Louis woonden na het huwelijk in Groningen, ze verhuisden in 1915 naar Amsterdam. Louis wordt vermeld als koopman (1886, 1894, 1913) en fabrikant (1898) in Groningen en als fabrikant van kleefstoffen (1922) in Amsterdam.
8. Roosje Aptroot; geboren Leek 28-11-1861, overleden Lochem 10-10-1940. Roosje woonde van 1883-1885 te Amsterdam. Na haar huwelijk verhuisde ze naar Lochem. Roosje is getrouwd Leek 24-08-1887 met Adolf Vromen; geboren Lochem 07-10-1849, overleden aldaar 20-03-1934, zoon van Salomon Joseph Vromen, koopman, en Susanna Themans. 
9. Hulda Aptroot; geboren Leek 09-10-1863, overleden Winschoten 01-02-1936, begraven Winschoten. Zij is getrouwd Leek 17-10-1891 met Wolf Wijnberg; geboren Winschoten 16-10-1850, overleden aldaar 16-02-1936, begraven Winschoten, zoon van Mozes Abraham Wijnberg, inlandse kramer, en Roosje Frankforter. Koopman te Winschoten.
10. Bernard Aptroot; geboren Leek 07-09-1865, volgt onder III-e.
11. Mozes Aptroot; geboren Leek 28-07-1867, volgt onder III-f.
12. Julius Aptroot; geboren Leek 25-11-1869, overleden Groningen 25-03-1934. Hij is getrouwd Groningen 02-12-1894 met Sara Sleutelberg; geboren Groningen 15-04-1865, overleden aldaar 13-04-1925, dochter van Simon Benjamins Sleutelberg, koopman te Groningen (1894), en Lena de Pool. Getuigen bij het huwelijk waren broers Heiman (49 jr, koopman) en Salomon Aptroot (44 jr, koopman) en Julius’ zwagers Wolf Wijnberg (44 jr, koopman te Winschoten) en Lazarus Frank (37 jr, reiziger te Groningen). Julius kwam 1892 uit Amsterdam in Groningen wonen bij zus Henderina Israëls-Aptroot. Hij was tailleur (kleermaker) te Groningen. Julius en Sara woonden aan de Vismarkt 56 te Groningen.

---

 

Generatie III

 

III-a Heiman Mozes Aptroot; geboren Leek 23-04-1842, overleden Kalkwijk (Hoogezand) 31-05-1921, begraven Kolham, Joodse begraafplaats, zoon van Mozes Heiman Aptroot en Golda Benjamins van Berg Hester Jonas Drielsma. 

Hij is getrouwd (1) Veendam 18-12-1872 met Brendel Cohen; geboren Veendam 09-03-1848, overleden Martenshoek (Hoogezand) 14-12-1879, begraven Kolham, Joodse begraafplaats, dochter van Lazarus Samuels Cohen en Rosina Samuels ten Brink.

Hij is getrouwd (2) Hoogezand 02-08-1882 met zijn schoonzus Leentje Cohen; geboren Veendam 06-04-1850, overleden Kalkwijk (Hoogezand) 24-02-1933, begraven Kolham, Joodse begraafplaats, dochter van Lazarus Samuels Cohen en Rosina Samuels ten Brink.

Heiman Aptroot trok als jongeman van Leek naar Hoogezand, waar hij werkte als slagersleerling bij zijn oom en tante Berend en Hendel de Vries-Aptroot. Ook na zijn eerste huwelijk woonde Heiman met zijn vrouw en kinderen bij hun in. Later werd Heiman zelfstandig slager in Martenshoek. Na het overlijden van Brendel kwam haar zus Leentje als huishoudster bij het gezin inwonen. Heiman en Leentje hadden als zwager en schoonzus koninklijke toestemming nodig om met elkaar te trouwen, zij kregen dit bij KB 30-06-1882, nr. 38. Getuigen bij het huwelijk van Heiman en Leentje waren de wederzijdse vaders: Mozes Heiman Aptroot (73 jr, slager te Leek) en Lazarus Samuels Cohen (69 jr, slager te Veendam) en twee goede bekenden van het bruidspaar: Willem Agterbos (39 jr, secretaris) en Tonnis de Groot (36 jr, klerk), beiden te Hoogezand. Na het huwelijk van Heiman en Leentje bleef het gezin in Martenshoek wonen, maar verhuisde later naar de Nieuweweg in Kalkwijk.

Uit het eerste huwelijk:

1. Alagonda Hendrina (Gonne) Aptroot; geboren Martenshoek 23-10-1873, overleden Auschwitz 27-08-1943.
2. Lazarus Aptroot; geboren Martenshoek 13-02-1875, volgt onder IV-a.
3. Bernard Aptroot; geboren Martenshoek 21-02-1877, overleden aldaar 06-10-1877.
4. Mozes Aptroot; geboren Martenshoek 26-11-1878, volgt onder IV-b.

Uit het tweede huwelijk:

5. Rosina Bertha Aptroot; geboren Martenshoek 30-11-1883, overleden aldaar 19-12-1883
6. Bertha Aptroot; geboren Martenshoek 27-10-1884, overleden Sobibor (Polen) 09-04-1943. Naaister. Woonde 1912-1916 in Groningen, verhuisde in 1917 naar Amsterdam. Ze werd 06-04-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor. Bertha is getrouwd Hoogezand 02-07-1921 met Mozes Davids; geboren Amsterdam 29-11-1881, overleden in de omgeving van Auschwitz 03-09-1942, zoon van Aaron Davids en Eva de Zoete. Diamantbewerker in Amsterdam.
7. Rosina Aptroot; geboren Martenshoek 13-02-1888, overleden Groenlo 29-05-1939. Modiste. Verhuisde 1906 naar Leiden, in 1910 naar Veendam. Zij is getrouwd Veendam 28-03-1917 met Ruben Philip; geboren Groenlo 25-04-1878, overleden Sobibor 28-05-1943, zoon van Hartog Israel Philip en Sara Meijer.
8. Mathilda Aptroot; geboren Martenshoek 23-03-1890, overleden Sobibor (Polen) 28-05-1943. Dienstbode, verpleegster, huishoudster.
9. Bernard Aptroot; geboren Martenshoek 18-03-1893, volgt onder IV-c.

---

 

III-b Jonas Aptroot; geboren Leek 15-05-1844, overleden Groningen 01-02-1922, zoon van Mozes Heiman Aptroot en Hester Jonas Drielsma. 

Jonas is getrouwd Leek 30-12-1876 met Duifje Wijnberg; geboren Leek 23-07-1855, overleden Enschede 30-05-1944, dochter van Mozes Wijnberg en Lea van der Reis.

Jonas was slager en koopman te Leek. Het gezin verhuisde in juli 1896 naar Kostverloren (Hoogkerk), later woonde het gezin aan de Friese Straatweg 133 (1918) te Groningen.

Uit dit huwelijk:

1. Mozes Aptroot; geboren Leek 09-05-1877, overleden aldaar 20-05-1877
2. Lea Aptroot; geboren Leek 25-07-1878, overleden Sobibor 14-05-1943. Zij is getrouwd Enschede 18-05-1910 met Bernard Weijel; geboren Brummen 05-03-1877, overleden Sobibor 14-05-1943, zoon van Abraham Weijel en Johanna Zilversmit. Koopman.
3. Mozes Aptroot; geboren Leek 26-11-1880, volgt onder IV-d.
4. Hester Aptroot; geboren Leek 14-05-1883, overleden Auschwitz 27-08-1943. Dienstbode. Woonde te Eindhoven (5-02-1900 tot 15-12-1900), Amsterdam (25-02-1903 tot 29-01-1904), Enschede (21-06-1904 tot 11-02-1905). Hester is getrouwd 06-04-1905 met Benjamin Swelheim; geboren Rhenen 10-12-1881, overleden Auschwitz 27-08-1943. Meubelmaker. Hij woonde bij het gezin Aptroot-Wijnberg in huis en verhuisde met zijn vrouw op 13-06-1905 naar Amsterdam.
5. Henderina Aptroot; geboren Leek 27-09-1885, overleden Leek 24-01-1888
6. Victor Aptroot; geboren Leek 19-04-1888, volgt onder IV-e.
7. Heiman Aptroot; geboren Leek 09-09-1890, volgt onder IV-f.
8. Henderina Aptroot; geboren Leek 21-04-1893, overleden na 1952. Zij is getrouwd Groningen 02-11-1916 met Diderikus van der Molen; geboren Groningen 26-01-1882, overleden Velsen 15-09-1952, zoon van Anna van der Molen. Hij was eerder getrouwd ‘s-Gravenhage 24-05-1911 met Geertruida Sieger; geboren Leeuwarden 05-12-1878, overleden ‘s-Gravenhage 17-01-1913, dochter van Johan Heinrich Sieger, huisschilder, en Trijntje de Vries. Getuigen bij het huwelijk van Henderina en Diderikus waren broer Mozes Aptroot (35 jr, kleermaker) en Heerke Koopmans (54 jr, hospitaalbediende te Groningen). Henderina verhuisde na haar huwelijk naar Assen, van 12-06-1918 tot 07-08-1918 woonde ze met dochter Anna bij haar ouders in Groningen en verhuisde daarna naar ‘s-Gravenhage. Diderikus was sergeant bij de hospitaalsoldaten (1911) in Den Haag, sergeant-majoor te Assen (1916).
9. Siemon Aptroot; geboren Leek 22-09-1895, volgt onder IV-g.

---

 

III-c Heiman Simon Aptroot; geboren Leek 17-08-1845, overleden Groningen 29-08-1925, zoon van Simon Heimans Aptroot en Betje Salomons Klunt.  

Heiman is getrouwd Groningen 14-03-1872 met Esther van Hasselt; geboren Groningen 17-09-1850, overleden Groningen 27-05-1935, dochter van Joseph Hartog van Hasselt en Billa Elias Emmen. Getuigen bij het huwelijk waren Esthers broer Heiman Joseph van Hasselt (28 jr, koopman), haar ooms Jacob Hartog van Hasselt (49 jr, koopman) en Hartog Andries Hart (70 jr, koopman) en Esthers neef Levie Hartog Kisch (29 jr, koster bij de Isr. Gemeente te Groningen). Esther was in elk geval in de jaren 1899-1911 penningmeesteres van de Vrouwenvereniging (‘Vrouwenchewre Chewrat Nashim’) in Leek. Deze vereniging verleende hulp bij ziekte en na overlijden van vrouwen en zorgde ook voor de aankleding van de synagoge.

Heiman was hulpvoorzanger in de Isr. Gemeente te Leek. In 1886 ging Heiman een vennootschap aan met zijn vader in diens meubelzaak, onder de naam ‘S.H. Aptroot en zonen’. In 1892 trok vader Simon zich uit het bedrijf terug en werd Heimans broer Mozes medevennoot. Heiman bewoonde met zijn gezin het winkelpand aan de Nieuwe Streek (later Bosweg) in Leek. Heiman werd in 1889 lid van het kerkbestuur van de Isr. Gemeente te Leek, van 1891-1894 was hij voorzitter, in 1895 vice-voorzitter en in 1896 wederom voorzitter. In 1906 trok Heiman zich uit het bedrijf terug en werd opgevolgd door zijn zoon Siemon. Heiman en Esther verhuisden in 1919 naar Groningen.

Uit dit huwelijk:

1. Betje Aptroot; geboren Leek 06-02-1873, overleden Leek 08-09-1873
2. Siemon Aptroot; geboren Leek 02-05-1874, volgt onder IV-h.
3. Jozef Aptroot; geboren Leek 25-03-1876, volgt onder IV-i.
4. Leentje Aptroot; geboren Leek 27-02-1878, overleden 27-03-1961. Zij is getrouwd Leek 22-03-1906 Jakob Hartog; geboren Amsterdam 16-01-1871, overleden Maartensdijk 06-12-1948, zoon van Hartog Hartog en Sara Schweizer. Leentje woonde in 1899 korte tijd (als dienstbode?) in Groningen. Jakob was koopman te Waalwijk (1906). Getuigen bij het huwelijk waren oom Mozes Aptroot (38 jr, manufacturier te Leek), broer Siemon Aptroot (31 jr, koopman te Leek), Jakob’s halfbroer Sallie Hartog (49 jr, schoenfabrikant te Waalwijk) en Jakobs zwager Philip Hartog (30 jr, makelaar te Arnhem). Leentje verhuisde na haar huwelijk naar Waalwijk.
5. Abraham Elia (Bram) Aptroot; geboren Leek 06-08-1880, volgt onder IV-j.
6. Bertold Aptroot; geboren Leek 28-04-1881, overleden Leek 31-12-1886, begraven Leek, Joodse begraafplaats.
7. Billa Aptroot; geboren Leek 27-05-1883, overleden Enschede 19-04-1975, begraven aldaar 22-04-1975. Zij is getrouwd Leek 06-01-1909 Abraham Cats; geboren Gouda 17-05-1878, overleden Enschede 30-08-1963 , zoon van Elias Marcus Cats en Antje Kadiks. Koopman te Enschede (1909). Getuigen bij het huwelijk waren broer Marcus Cats (40 jr, voorzanger te Enschede), Abrahams stiefvader Aron Ketellaper (67 jr, voorzanger te Gouda), Billa’s broer Siemon Aptroot (34 jr, koopman te Leek) en haar oom Mozes Aptroot (41 jr, koopman te Leek). Billa verhuisde na haar huwelijk naar Enschede.
8. Salomo Aptroot; geboren Leek 16-01-1886, volgt onder IV-k.
9. Isidor Aptroot; geboren Leek 20-06-1888, overleden aldaar 25-06-1897, begraven Leek, Joodse begraafplaats.
10. Elisabeth Aptroot; geboren Leek 04-04-1891, overleden Bussum, Joods Bejaarden Centrum 12-03-1979, gecremeerd Utrecht, Daelwijck 14-03-1979. Winkeljuffrouw. Zij is getrouwd Leek 01-08-1917 met Samuel Levie; geboren Zwolle 13-03-1894, overleden voor 1961, zoon van Benjamin Levie en Vrouwke Lievendag. Koopman. Gingen na het huwelijk wonen in Zwolle.

---

 

III-d Salomon Aptroot; geboren Leek 02-04-1850, overleden Amsterdam 19-05-1921, zoon van Simon Heimans Aptroot en Betje Salomons Klunt. 

Salomon is getrouwd (1) Meppel 25-10-1876 met Annichje van Esso; geboren Ruinerwold 06-12-1856, overleden Leek 5-09-1882, begraven Groningen, dochter van Benjamin van Esso en Stijntje Joles.

Salomon is getrouwd (2) Enschede 09-04-1885 met Friede Meijer; geboren Bentheim (Dld) 29-04-1850, overleden na 1921, dochter van Nathan Marcus Meijer en Ester Daniel Meijer.

Salomon was koopman. Hij had van 1895-1899 een manufacturenzaak in Grijpskerk, en verhuisde in 1899 met zijn gezin naar Enschede. In 1910 trok het gezin naar Amsterdam.

Uit het eerste huwelijk:

1. Betje Aptroot; geboren Leek 08-01-1878, overleden Aalten 30-03-1945. Betje is getrouwd Enschede 09-05-1910 met David Wolff, ook David Jacob Wolff; geboren Meppel 03-05-1874, overleden ‘s-Gravenhage 21-03-1932, zoon van Jacob Wolff en Juda van Buuren. Handelsreiziger.
2. Stijntje Aptroot; geboren Leek 12-07-1879, overleden Haaksbergen 23-03-1957. Zij is getrouwd Hilversum 29-03-1922 met Hartog de Jong; geboren Haaksbergen 20-01-1879, zoon van Izaak Mozes de Jong, koopman, en Jeanette Elkus. Manufacturier. Hij was eerder getrouwd Leek 14-08-1912 met Bertha Gerçona Levie; geboren Leek 22-04-1884, overleden Haaksbergen 06-04-1921, dochter van Josef Levie, koopman, en Frederika Joles. 
3. Siemon Aptroot; geboren Leek 16-10-1880, volgt onder IV-l.
4. Rosetta Aptroot; geboren Leek 27-08-1882. Zij is getrouwd Enschede 04-08-1909 met Henri de Haas; geboren Aalten 27-06-1877, zoon van Jacob Izak de Haas, koopman, en Johanna van Gelder. Koopman.

Uit het tweede huwelijk

5. levenloos geboren zoon; geboren Enschede 21-07-1886.
6. Nathan Meijer Aptroot; geboren Enschede 23-10-1888, overleden aldaar 16-02-1889.
7. Emma Aptroot; geboren Leek 13-03-1890, overleden na 1932. Zij is getrouwd Enschede 09-05-1910 met Jozef Hirschel; geboren Oude Pekela 26-07-1878, overleden Antwerpen 04-11-1932, zoon van Saul Hartog Hirschel en Jeannette de Leeuw. Jozef was boekhouder, koopman.

---

 

III-e Bernard Aptroot; geboren Leek 07-09-1865, overleden Batavia 12-06-1918, zoon van Simon Heimans Aptroot en Betje Salomons Klunt. 

Hij is getrouwd met Anna Elizabeth Abrahamsz; geboren Amboina 18-05-1886, overleden ‘s-Gravenhage 09-01-1964, dochter van Simon Johannes Abrahamsz en Anna Alexandrina Rambergè. Trok in november 1935 met haar zoon Siegmund naar Den Haag.

Bernard was enige tijd winkelbediende in Amsterdam en verhuisde later naar Nederlands-Indië.

Uit dit huwelijk:

1. B. Aptroot
2. Siegmund Salomon Aptroot; geboren Amboina 06-02-1913. Zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in een Japans krijgsgevangenkamp in Long Than (Vietnam).

---

 

III-f Mozes Simon Aptroot; geboren Leek 28-07-1867, overleden Amsterdam 28-01-1936, begraven Muiderberg, zoon van Simon Heimans Aptroot en Betje Salomons Klunt.  

Mozes is getrouwd Groningen 16-09-1894 met Henderina (Rine) Hildesheim; geboren Groningen 27-01-1867, vermoedelijk overleden Sobibor (Polen) 1943, dochter van Izak Hildesheim en Mietje Polak. Getuigen bij het huwelijk waren broers Heiman (49 jr, koopman te Leek) en Salomon Aptroot (44 jr, koopman te Leek) en Henderina’s broer Eliazer Hildesheim (26 jr, student medicijnen) en haar zwager Jozef Gerzon (37 jr, slager te Groningen). Meer over de familie Hildesheim en o.a. een foto van het gezin Aptroot-Hildesheim is te vinden in het boek “De Folkingestraat. Geschiedenis van de joodse gemeenschap in Groningen”, Groningen, 1996.

Mozes was manufacturier te Leek. Hij was 1898-1903 penningmeester van de Isr. Gemeente te Leek. In 1892 trok Mozes’ vader Simon zich uit het meubelbedrijf ‘S.H. Aptroot en zonen’ terug en werd Mozes vennoot van zijn broer. Mozes beheerde het beddenmagazijn van de firma aan de Tolberterstraat (zuidzijde) te Leek. In 1893 werd Mozes secretaris-penningmeester van de ‘Mannenchewre Dower Tov’. In 1906 werd neef Siemon Aptroot medevennoot in de meubelzaak. In 1917 trok neef Siemon naar Groningen en zette Mozes in zijn eentje de zaak voort. In 1926 werd de meubelzaak verkocht aan de familie Van Elk uit Kollum, Mozes en Henderina verhuisden toen naar Amsterdam, om dichter bij de kinderen te wonen. Henderina werd 10-03-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor.

Uit dit huwelijk:

1. Siemon Aptroot; geboren Leek 16-07-1895, overleden 16-07-1981, gecremeerd ‘s-Gravenhage, Ockenburg 21-07-1981. Manufacturier. Woonde onder andere te Groningen, Leek, Amsterdam (1923) en ‘s-Gravenhage. Hij is getrouwd ‘s-Gravenhage 02-09-1932 met Adriana Petronella (Jeanne) van de Peppel; geboren Tiel 10-01-1898, overleden 03-03-1972, dochter van Gijsbert Cornelis van de Peppel en Pieternella Christina Lamme. Winkeljuffrouw (1925), inkoopster (1932).
2. Izak Aptroot; geboren Leek 02-07-1896, volgt onder IV-m.
3. Betje Aptroot; geboren Leek 26-01-1899, overleden Auschwitz 10-02-1944. Betje is getrouwd Leek 16-03-1921 met Henri Hoek; geboren Veendam 07-04-1889, overleden Auschwitz 10-02-1944, zoon van Mozes Hoek en Bertha Eliza van Essen. Betje woonde van 1913-1919 te Groningen. Henri was bedrijfsleider. Na het huwelijk verhuisde het paar naar Amsterdam.
4. Eduard Aptroot; geboren Leek 20-07-1900, overleden Leek 28-08-1900
5. Mietje Aptroot; geboren Leek 13-02-1902. Mietje is getrouwd Amsterdam 19-06-1929 met Izaak Hildesheim; geboren Brussel 17-02-1904, zoon van Gustave Hildesheim en Sara Dreesde. Handelsagent.

---

 

Generatie IV

 

IV-a Lazarus Aptroot; geboren Martenshoek 13-02-1875, overleden Amsterdam 16-02-1931, begraven Kolham, Joodse begraafplaats, zoon van Heiman Mozes Aptroot en Brendel Cohen. 

Hij is getrouwd Hoogezand 12-12-1900 met Sophia Israëls; geboren Martenshoek 28-03-1876, verm. overleden Sobibor (Polen) 1943, dochter van Mozes Israëls en Vrouwgien van Esso.

Lazarus was veehandelaar te Martenshoek, later te Sappemeer, verhuisde in 1929 naar de Stationsweg 32 te Hoogezand. Lazarus was eind jaren 20 voorzitter van de kerkenraad van de Ned. Israëlitische Gemeente te Hoogezand. Na Lazarus’ dood verhuisde Sophia in 1933 naar de Amstelveenseweg 77 in Amsterdam. Getuigen bij het huwelijk waren Sophia’s broers Heiman (27 jr, slager te Kampen) en Jacob Israëls (26 jr, slager te Martenshoek), Tonnis de Groot (55 jr, commies ter secretarie) en (stiefvader?!) Juda Cohen (43 jr, slager te Martenshoek). Sophia werd 4-05-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor.

Uit dit huwelijk:

1. Helena Betje Aptroot; geboren Sappemeer 04-06-1901, vermoedelijk overleden Sobibor (Polen) 1943. Zij is getrouwd Sappemeer 31-08-1921 met Herman Abraham van Delft; geboren Wildervank 11-02-1897, vermoedelijk overleden Sobibor (Polen) 1943, zoon van Filippus van Delft en Salomina Trompetter. Herman was onderwijzer te Wildervank, na het huwelijk verhuisde het paar naar Bolsward. Getuigen bij het huwelijk waren Juda Cohen (64 jr, veehandelaar te Martenshoek) en Everwien Lutje (54 jr, gemeentebode te Sappemeer). Helena en Herman werden 08-06-1943 van Westerbork naar Sobibor getransporteerd.
2. Maurits Aptroot; geboren Sappemeer 02-02-1905, volgt onder V-a.

---

 

IV-b Mozes Heiman Aptroot; geboren Martenshoek 26-11-1878, overleden Sobibor (Polen) 23-04-1943, zoon van Heiman Mozes Aptroot en Brendel Cohen. Mozes was veehandelaar, achtereenvolgens te Sappemeer, Martenshoek en Hoogezand. Hij verhuisde in 1926 met vrouw en zoon Evan naar Amsterdam. Mozes en Frouwkje werden 20-04-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor.

Mozes is getrouwd Meppel 11-09-1909 met Frouwkje Frank; geboren Meppel 25-01-1878, overleden Sobibor (Polen) 23-04-1943, dochter van Jacob Frank en Eva van Esso.

Uit dit huwelijk:

1. Herman Frederik Aptroot; geboren Groningen 29-07-1910, volgt onder V-b.
2. Jacob Lazarus Aptroot; geboren Hoogezand 03-11-1911, overleden Sobibor 21-05-1943. Kleermaker. Woonde van apr. 1918-mei 1918 (bij familie?) te Meppel, verhuisde in 1924 weer naar Meppel, daarna in 1926 naar Amsterdam. Werd 18-05-1943 met zijn vrouw van Westerbork naar Sobibor getransporteerd. Hij is getrouwd Amsterdam 04-06-1936 met Rachel Porcelijn; geboren Amsterdam 19-10-1911, overleden Sobibor 21-05-1943, dochter van Abraham Porcelijn en Lea Frankfort. Naaister.
3. Evan Hartog Aptroot; geboren Hoogezand 03-10-1918, overleden Auschwitz 30-09-1942. Perser.

---

 

IV-c Bernard Aptroot; geboren Martenshoek 18-03-1893, overleden Bobrek 31-03-1943, zoon van Heiman Mozes Aptroot en Leentje Cohen. 

Bernard is getrouwd Groningen 30-05-1919 met Margaretha Martha van Delft; geboren Wildervank 14-07-1897, overleden Auschwitz 19-10-1942, dochter van Juda van Delft en Grietje de Beer.

De geboorte van Bernard werd aangegeven door zijn vader, samen met de getuigen Hermannus Ruding (55 jr, winkelier) en Juda Cohen (37 jr, slager), allen te Martenshoek. Bernard woonde van okt. 1907 – feb. 1908 in Nieuwe Pekela, hij kwam terug in Hoogezand als slagersknecht. Bernard was in Hoogezand veehandelaar, later werd hij landarbeider in Groningen. Getuigen bij het huwelijk waren Margaretha’s broers Abraham (27 jr) en Simon van Delft (26 jr), beiden reiziger te Groningen. Bernard woonde met zijn gezin te Hoogezand: Verl. Hoofdstraat 4, Kielsterstraat 71 (1-05-1932), Verl. Zuiderstraat 34 (1-05-1934), verhuisde in 1935 naar Groningen, J.Hissings Janssstraat 23b, later Prof. Rankestraat 39a.

Uit dit huwelijk:

1. Helena Grietje Aptroot; geboren Hoogezand 21-03-1920, overleden Auschwitz 19-10-1942
2. Julius Aptroot; geboren Hoogezand 12-11-1921, overleden Buchenwald 02-05-1945. Bakkersgezel te Groningen (1942).
3. Heiman Aptroot; geboren Hoogezand 1-08-1924, overleden Sobibor (Polen) 13-03-1943. Heiman werd per 18-11-1929 afgeschreven naar Apeldoorn. In 1943 verbleef hij in de psychiatrische inrichting Groot Bronswijk in Wagenborgen. Hij werd 10-03-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor. Zijn naam wordt vermeld op een herdenkingsplaquette in Groot Bronswijk.
4. Alfred Aptroot; geboren Hoogezand 29-08-1928, overleden Auschwitz 19-10-1942
5. Lazarus Leo Aptroot; geboren Hoogezand 21-06-1932, overleden Auschwitz 19-10-1942. Perser in Amsterdam.

---

 

IV-d Mozes Aptroot; geboren Leek 26-11-1880, overleden Sobibor (Polen) 21-05-1943, zoon van Jonas Aptroot en Duifje Wijnberg.

Mozes is getrouwd Groningen 14-06-1908 met Sara Blok; geboren Groningen 26-07-1877, overleden Sobibor (Polen) 21-05-1943, dochter van Manuel Blok, koopman te Groningen, en Mietje Goudsmid.

Mozes was kleermaker. Hij woonde voor zijn huwelijk te Amsterdam (18-06-1902 tot 15-09-1903) en Duitsland (hij vertrok 20-08-1904 naar Berggladbach(?) en kwam 12-10-1906 uit Hamburg), na zijn huwelijk verhuisde hij naar Groningen. Getuigen bij het huwelijk waren: Sara’s grootvader Philip Goudsmid (78 jr. Hij tekende als Ph. Goudsmid), haar ooms Josef Goudsmit (41 jr, veehandelaar. Hij tekende als J. Goudsmit) en Mozes Blok (60 jr, koopman) en Sara’s zwager Herman van der Kamp (koopman te Borculo). Mozes woonde met zijn gezin aan de Oosterweg 105 te Groningen (1942). Hij werd met zijn vrouw op 18-05-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor.

Uit dit huwelijk:

1. Jonas Aptroot; geboren Groningen 08-03-1909, volgt onder V-c.
2. Mietje Aptroot; geboren Groningen 30-08-1912, overleden 19-10-1942. Zij is getrouwd Groningen 27-05-1937 met Barend van Coevorden; geboren Groningen 15-06-1909, zoon van Levie van Coevorden en Keetje Vissel. Melkventer (1937), kleermaker. Woonde in 1942 in de Kleine Peperstraat 11 te Groningen.

---

 

IV-e Victor Aptroot; geboren Leek 19-04-1888, overleden Amsterdam 17-02-1943, zoon van Jonas Aptroot en Duifje Wijnberg.

Hij is getrouwd Zutphen 27-08-1913 met Jeannette de Jong; geboren Harderwijk 22-01-1885, overleden ‘s-Gravenhage 28-12-1962, dochter van Salomon de Jong en Emilie de Wolff. Zij is getrouwd (2) met Hartog Samson Frank; geboren Meppel 04-05-1872, overleden ‘s-Gravenhage 11-12-1962, zoon van Samson Frank, vleeshouwer, veehandelaar, en Sedje Cohen. Fotograaf. Hij was eerder getrouwd Delfzijl 01-03-1899 met Frouke Cohen; geboren Delfzijl 17-08-1874, overleden Groningen 05-05-1948, dochter van Jozeph Cohen en Esther Pels.

Victor was handelsreiziger. Woonde te Meppel (21-02-1909 tot 14-05-1910), verhuisde 20-03-1911 naar Amsterdam. Was daar kantoorbediende, later kassier. Jeannette verhuisde in 1948 van Amsterdam naar Groningen, later met haar tweede echtgenoot naar ‘s-Gravenhage.

Uit dit huwelijk:

1. Sally Aptroot; geboren Amsterdam 19-12-1915, overleden Auschwitz 30-09-1942. Kantoorbediende, magazijnbediende, kleermaker.

---

 

IV-f Heiman Aptroot; geboren Leek 09-09-1890, overleden Groningen 14-05-1988, gecremeerd 18-05-1988, zoon van Jonas Aptroot en Duifje Wijnberg. 

Heiman is getrouwd Groningen 19-05-1912 met Johanna Oostmeijer; geboren Groningen 09-03-1891, overleden aldaar 25-02-1958, dochter van Johan Adolf Oostmeijer en Berendina Ader. Johanna was van huis uit Hervormd.

Heiman was kleermaker. Getuigen bij het huwelijk waren: broer Mozes Aptroot (30 jr, kleermaker), de broers Antonie Salomon (38 jr, galvaniseur) en Jan Oostmeijer (35 jr, electricien) en Johanna’s zwager Willem Jan Ballo Wieringa (35 jr, slijper). Heiman was kleermaker te Groningen. Heiman en Johanna woonden aan de Van Julsinghstraat 4a, later aan de Verl. Nieuwstraat 57 te Groningen. Het gezin verhuisde 2-06-1914 naar Eelde. In 1942 woonden Heiman en Johanna met zoon Johan aan de Johan Willem Frisostraat 18 te Groningen.

Uit dit huwelijk:

1. Jonas (Joop) Aptroot; geboren Groningen 26-11-1912, volgt onder V-d.
2. Berendina Johanna (Dien) Aptroot; geboren Eelde 22-03-1915, overleden 20-03-1975, gecremeerd Utrecht, Daelwijck 24-03-1975. Zij is getrouwd Groningen 31-12-1936 met Nathan Manuel (Niek) van Arend; geboren Rotterdam 12-12-1907, zoon van Wolf van Arend en Jetje van Vlies. Koopman in fruit (1929), koopman (1936) in Rotterdam. Hij zat tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken in Huizum (Friesland). Hij is getrouwd (1) Rotterdam 23-10-1929 (echtscheiding ingeschreven 17-04-1936) met Clasina Johanna Elisabeth van der Heiden; geboren Rotterdam 13-08-1905, dochter van Gerardus van der Heiden en Wilhelmina Frederika van Beek. Zij was voor het huwelijk leerling-verpleegster.
3. Duif Aptroot; geboren 18-07-1919. Zij is getrouwd 1949 met Gerke Alberda; geboren 09-04-1922, overleden Groningen 20-08-1978, gecremeerd aldaar 24-08-1978, zoon van Albertus Alberda en Elske van der Wal.
4. Johan Adolf Aptroot; geboren Eelde 09-02-1923. Kantoorknecht. rijksambtenaar (1953). Hij is getrouwd met Catharina Pietronella Lukken; dochter van Adolf Lukken en Johanna Helena Jullens.

---

 

IV-g Siemon Aptroot; geboren Leek 22-09-1895, overleden 14-12-1958, zoon van Jonas Aptroot en Duifje Wijnberg.

Siemon is getrouwd Amsterdam 09-01-1918 (huwelijk ontbonden 1942) met Anna Schmitz; geboren Amsterdam 24-01-1897, overleden 12-11-1980, dochter van Gijsbertus Antonius Schmitz en Helena Theijsmeijer.

Siemon was meubelmaker in Amsterdam. Anna was van huis uit was Rooms-Katholiek. In 1926 verhuisde het gezin naar Velsen.

Uit dit huwelijk:

1. Gijsbertus Antonius Aptroot; geboren Amsterdam 26-04-1917, overleden 24-11-1920. Hij werd op 08-08-1917 door Siemon Aptroot erkend.
2. Jonas Aptroot; geboren Amsterdam 03-05-1918, overleden 06-12-1920.
3. Hijman Aptroot; geboren Amsterdam 28-07-1919, overleden 01-08-1919.
4. Leendert Aptroot; geboren Amsterdam 30-07-1920.
5. Jonas (Joop) Aptroot; geboren Amsterdam 09-09-1921, overleden 08-10-1998, gecremeerd Velsen 13-10-1998. Joop is getrouwd met Anne Janse; overleden juni 1996.
6. Gijsbertus Antonius Aptroot; geboren Amsterdam 21-04-1923, overleden. Hij is getrouwd Rotterdam 15-10-1956 met Froukje Grietje Kuperus; geboren Castricum 27-11-1922, dochter van Age Kuperus en Grietje Hofstede.
7. Siemona Aptroot; geboren Velsen 04-08-1928. Telefoniste, actrice. Zij is getrouwd Amsterdam 09-02-1955 (huwelijk ontbonden 1976) met Adriaan Cornelis Beunis; geboren Amsterdam 18-04-1933, zoon van Adriaan Beunis, huisschilder, en Anna Maria Niessen.

---

 

IV-h Siemon Heiman Aptroot (R.O.N.); geboren Leek 02-05-1874, overleden Auschwitz 12-02-1943, zoon van Heiman Simon Aptroot en Esther van Hasselt.

Siemon is getrouwd (1) Hoogezand 07-08-1899 met Hulda Israëls; geboren Hoogezand 23-12-1874, overleden Groningen 20-02-1932, dochter van Nathan Israëls en Marchien van Berg. Getuigen bij het huwelijk waren broer Jozef Aptroot (23 jr, coupeur te Meppel), Siemons oom Elie van Hasselt (52 jr, fabrikant te Groningen), Hulda’s oom Heiman van Berg (57 jr, koopman te Winsum) en Hulda’s neef Nathan Israëls (28 jr, slager te Martenshoek). Hulda was in Leek voorzitster van de vereniging voor vrouwenkiesrecht.

Siemon is getrouwd (2) Groningen 15-11-1939 met Bruintje Simmeren; geboren Groningen 26-07-1877, overleden Auschwitz 12-02-1943, dochter van Simon Simmeren en Jantje van der Hove.

Siemon woonde voor zijn huwelijk te Leek, Groningen okt. 1885 tot april 1889 (bij het gezin van Lazarus Frank en Martha Aptroot) en Roden. Hij opende in 1899 een meubelmagazijn in Nietap. De zaak verhuisde later naar de Nieuwe Streek (nu Bosweg) te Leek. Het gezin woonde tot 1901 te Roden, daarna te Leek. In 1901 werd Siemon vicevoorzitter, in 1902 secretaris-penningmeester, en in 1904 voorzitter van de ‘Studievereniging Talmoed Thora’ te Leek. In 1901 en 1911 werd hij secretaris-penningmeester, in 1904 administrateur, van de ‘Mannenchewre Dower Tov’. Van 1904-1915 was hij penningmeester van de Isr. Gemeente te Leek, van deze gemeente was hij ook archiefbeheerder. De meubelzaak aan de Nieuwe Streek brandde in 1907 af, maar werd weer opgebouwd. Siemon was ook eigenaar van een meubelfabriekje aan de Schilhoek, waar rieten meubels werden gemaakt. Siemon volgde in 1906 zijn vader op, als vennoot van zijn oom Mozes, in de zaak van zijn grootvader. Siemon werd in 1909 gemeenteraadslid te Leek, namens de vrijzinnig-democratische kiesvereniging. In december 1910 richtte hij samen met R.H. Dijksterhuis een spaar- en leenbank op, waarvan hij eerste voorzitter werd. In 1911 werd hij voorzitter van het plaatselijk ‘Nut’. In 1912 voorzitter van het ziekenfonds ‘Leek, Midwolde, Nietap. Werd in 1915 herkozen als gemeenteraadslid en werd in dat jaar waarnemend wethouder. In september 1917 verhuisde Siemon met zijn gezin naar de Verlengde Hereweg 33 te Helpman (Groningen) en begon daar een tricotagefabriek. De winkel aan de Bosweg te Leek werd verkocht, hier werd later ‘Hotel Boschhuis’ gevestigd. Ook in Groningen werd Siemon gemeenteraadslid. Hij was daarnaast vicevoorzitter van de Ned. Isr. Gemeente (1935) en voorzitter van het armbestuur (1939).

 

De foto hierboven werd gemaakt ter gelegenheid van het eeuwfeest van de joodse begrafenisvereniging ‘Bikkur Golim Kabranim’. Levie Boomstra was vicevoorzitter van de vereniging en de heren Aptroot, A. Boomstra, Frank, Meijer en Van Kollem waren leden van de feestcommissie. Er werd op 1 januari 1934 een receptie gehouden in de serre van de Harmonie, waar onder anderen opperrabbijn Simon Dasberg, burgemeester Henri Bloemers en het dagelijks bestuur van de joodse gemeente te gast waren. Een aantal van de aanwezigen voerde het woord en ook Siemon Aptroot, als voorzitter van de feestcommissie, sprak “op de hem eigen, rondborstige, ongekunstelde en welsprekende wijze”. (Lees verder: De viering van den honderdsten verjaardag van Bikkur Golim Kabranim te Groningen”, Nieuw Israëlitisch Weekblad, 5 januari 1934).  Bikkur Golim Kabranim fuseerde in 1937 met een tweetal andere begrafenisverenigingen tot de stichting ‘Tserour Hachajiem’, waarvan Siemon in 1939 voorzitter werd.

In (aug.?) 1939 werd Siemon Aptroot geridderd in de orde van Oranje-Nassau. Siemon en Bruintje woonden in 1942 te Groningen aan de Peizerweg 28a.

Uit het eerste huwelijk:

1. Martha Aptroot; geboren Nietap 01-05-1900, overleden Auschwitz 12-10-1942. Woonde te Amsterdam (4-09-1919 tot 29-11-1920), verhuisde 29-04-1921 weer naar Amsterdam. Martha is getrouwd Groningen 24-08-1925 met Jacob Wolff; geboren Meppel 20-10-1889, overleden Auschwitz 12-10-1942, zoon van Meijer Wolff en Mietje Levij. Koopman.
2. Ester Aptroot; geboren Nietap 01-05-1900, overleden Sobibor (Polen) 16-07-1943. Ging naar het gymnasium in Groningen. Werd 13-07-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor. Ester is getrouwd Groningen 15-03-1926 met Hartog Joël Frank; geboren Zwolle 03-06-1896, overleden Sobibor 16-07-1943, zoon van Joël Mozes Frank en Leentje van der Velde. Koopman in Zwolle (1926).
3. Heiman Nathan (Hein) Aptroot; geboren Leek 14-09-1901, overleden Sioux City, USA 1976. Slaagde in 1915 voor de gemeentelijke HBS in Groningen. Verhuisde in 1917 met zijn ouders naar Groningen, en begon daar een zaak in de Oude Kijk in ‘t Jatstraat. Emigreerde later naar de Verenigde Staten. Hein is getrouwd (1) Emden 31-12-1935 (huwelijk ontbonden) en (2) Groningen 09-07-1946 met Else Pels; geboren Emden ca. 1910, dochter van Liepmann Pels, genaamd Luis, en Katharina Schöntal.

---

 

IV-i Jozef Aptroot; geboren Leek 25-03-1876, overleden Sobibor (Polen) 26-03-1943, zoon van Heiman Simon Aptroot en Esther van Hasselt. 

Hij is getrouwd Meppel 16-06-1903 met Aaltje van Esso; geboren 28-08-1879, overleden Sobibor (Polen) 26-03-1943, dochter van Izaak van Esso en Vrouwgien van Esso.

Jozef woonde een paar keer een korte tijd in Groningen, verhuisde in 1898 naar Meppel, waar hij coupeur (kleermaker) werd. Vanaf 1917 woonde het gezin in Amsterdam. Jozef en Aaltje werden 23-03-1943 op transport gesteld van Westerbork naar Sobibor.

Uit dit huwelijk:

1. Heiman Aptroot; geboren Meppel 07-05-1904, overleden Auschwitz 19-08-1942. Kleermaker. Heiman is getrouwd Almelo 22-12-1939 met Antoinette Flora Themans; geboren Almelo 15-06-1912, overleden Auschwitz 30-09-1942, dochter van Alexander Bendix Themans en Henriette de Vries.
2. Frederika Isadora (Frieda) Aptroot; geboren Londen, St. Mary Paddington 09-05-1907, overleden Sobibor 23-07-1943. Zij is getrouwd Amsterdam 04-01-1928 met Ferdinand de Winter; geboren Zutphen 10-06-1894, overleden Sobibor 23-07-1943, zoon van Salomon de Winter en Judik van Esso. Vleeshouwer.
3. Isidoor Simon Aptroot; geboren Londen 19-02-1910. Handelsreiziger in stoffen, vertegenwoordiger. Het gezin verhuisde in augustus 1936 van Amsterdam naar Amersfoort. Hij is getrouwd Dortmund 1934 met Lucie Lewy; geboren Aplerbeck, Dortmund 22-07-1912.

---

 

IV-j Abraham Elia (Bram) Aptroot; geboren Leek 06-08-1880, overleden ‘s-Gravenhage 28-05-1970, begraven Wassenaar, Joodse begraafplaats, zoon van Heiman Simon Aptroot en Esther van Hasselt. 

Bram is getrouwd Londen 27-04-1911 in de Notting Hill Synagoge in het district Kensington met Buny Rosa (Rosalie) Solovei, ook Bunny Rosaly Soloway; geboren Kreitzburg (nu: Krustpils in Letland) 18-08-1881, overleden ‘s-Gravenhage, in het Joods tehuis voor bejaarden 01-03-1971, begraven Wassenaar, Joodse begraafplaats 03-03-1971, dochter van Meijer Beer Solovei.

Bram werd in 1901 voorzitter van het koor ‘Sjirei Koudesj’ te Leek (het koor ‘Heilige Liederen’). Hij was in 1911 agent in zijden stoffen in Hampstead.

Uit dit huwelijk:

1. Meijer Bernard (Bernard) Aptroot; geboren Londen 09-12-1912. Hij is getrouwd met Peggy.
2. Simon Hijman (Simon) Aptroot; geboren Londen 20-07-1913, overleden Sobibor 26-03-1943. Beursbediende, hotelemployé, kelner.
3. Sarah Ruth (Ruth) Aptroot; geboren Londen 21-06-1914, overleden ‘s-Gravenhage 12-11-1987. Volgens haar overlijdensannonce geboren op de 19e, volgens het bevolkingsregister geboren op 21-06-1914. Ruth is getrouwd ‘s-Gravenhage 03-05-1940 met ir. Ernst Henri Adelaar; geboren Deventer 16-05-1914, overleden ‘s-Gravenhage 02-12-2007, zoon van Eduard Adelaar en Elisabeth Furth‏.

---

 

IV-k Salomo Aptroot; geboren Leek 16-01-1886, overleden Auschwitz 08-04-1944, zoon van Heiman Simon Aptroot en Esther van Hasselt.

Salomo is getrouwd (1) Amersfoort 16-06-1910 met Betje (Betsy) van Gelder; geboren Amersfoort 16-07-1881, overleden Den Haag 25-02-1933, dochter van Barend van Gelder en Grietje Eva Goudvis. De aangifte van overlijden werd gedaan door haar zwager Bram Aptroot en diens zoon Bernard.

Salomo is getrouwd (2) Hillegom 17-09-1935 met Carolina Sabella Rijnveld; geboren Hillegom 25-07-1891, overleden Auschwitz 08-04-1944, dochter van Frederik Rijnveld en Sophia Serphos. Zij was eerder getrouwd Hillegom 03-12-1929 met Herman Gerrit Hopman; geboren Hillegom 01-05-1879, overleden Haarlem 13-08-1931, zoon van Piet Hopman en Hillegonda Alida van Teijlingen. Bloemist.

Salomo woonde en werkte van okt. 1898-sept. 1899 als slagersknecht bij slager Nathan Israëls en diens vrouw Marchien van Berg te Hoogezand. Woonde van 1899-1902 te Groningen, daarna te Leek en emigreerde in 1902 naar Amerika. Woonde later in Amersfoort, met een korte onderbreking van 1910 tot 1911 in Den Haag en vanaf 1927 definitief in Den Haag. Hij was daar handelsreiziger, koopman.

Uit het eerste huwelijk:

1. Barend Hein Aptroot; geboren Amersfoort 26-08-1918, overleden 29-11-1980, gecremeerd ‘s-Gravenhage, Ockenburgh 04-12-1980. Expediteur, directeur van I. de Jongh & Co B.V. in Rotterdam. Hij is getrouwd met Margot Bergmann; geboren Essen 22-05-1921, overleden Auschwitz 05-09-1944 (volgens Digitaal Monument) of Birkenau 07-09-1944 (volgens familie-annonce), dochter van Carl Chaim (Karl) Bergmann en Johannette Maria Look.
   Hij is hertrouwd met Friedel Bergmann; geboren 25-05-1924, overleden Wassenaar 19-06-1995, gecremeerd Leiden, Rhijnhof 23-06-1995, dochter van Sindel (Sigmund) Bergmann en Jenny Wertheim.
2. Gerard Aptroot; geboren Amersfoort 12-01-1922, overleden Nieuw-Zeeland 1975. Bediende.

---

 

IV-l Siemon Aptroot; geboren Leek 16-10-1880, overleden Jeruzalem 12-01-1953, zoon van Salomon Aptroot en Annichje van Esso.

Siemon is getrouwd (1) Eibergen 31-03-1908 met Netje Samson; geboren Eibergen 20-08-1887, overleden Antwerpen 19-02-1917, dochter van Levie Samson, koopman, en Eva Monnickendam.

Siemon is getrouwd (2) Amsterdam 17-09-1919 met Ester Kisch; geboren Groningen 05-02-1880, overleden na 1953, dochter van Izaak Hartog Kisch en Branco van Hasselt.

Siemon was godsdienstleraar in Eibergen (1902), Amersfoort (1905), Antwerpen (1907), New York en Jeruzalem. Siemon werd in 1932, bij zijn 25-jarig jubileum als secretaris van de hoofdsynagoge in Antwerpen, benoemd tot ridder in de Leopoldsorde (1932) en mocht zich vanaf 1938 officier d’Academie noemen. Verhuisde na de oorlog met zijn vrouw naar Amerika, later naar Israël.

Uit het eerste huwelijk:

1. Eva Aptroot; geboren Antwerpen 14-04-1911, overleden 15-04-2003. Woonde van september 1917 tot september 1919 bij opa Levi Samson in Eibergen. Zij is getrouwd met Eli Eliyahu Lux Ratzon; geboren Antwerpen 20-12-1905, overleden Tel Aviv-Yafo, Israël, 15-12-1988, zoon van Friedrich Schlomo Ratzersdorfer en Mina Mindel Marcuse.
2. Salomon (Sal) Aptroot, Hebraiseerde zijn naam in Shlomo Efrati; geboren Antwerpen 16-05-1912, overleden Kvutzat Yavne, Israël 30-05-1965. Woonde van september 1917 tot september 1919 bij opa Levi Samson in Eibergen. Hij is getrouwd Amsterdam 29-04-1937 met Annie (Channa) Duitz; geboren Amsterdam 04-04-1915, overleden Kvutzat Yavne, Israël 27-05-1997, dochter van Salomon Duitz, godsdienstleraar, en Elisabeth Duizend.
3. Cornelia Aptroot; geboren Antwerpen 27-03-1916. Verhuisde in september 1917 naar opa Levi Samson in Eibergen, en met hem in maart 1920 naar Almelo. Zij is getrouwd met Louis Leopold Cohn; geboren Antwerpen 01-07-1913.

---

 

IV-m Izak (Ies) Aptroot; geboren Leek 02-07-1896, overleden Blechhammer 21-01-1945, zoon van Mozes Simon Aptroot en Henderina Hildesheim. Ies was procuratiehouder in Rotterdam (1928).

Ies is getrouwd Den Haag 16-10-1928 met Frieda van Dam; geboren Den Haag 26-11-1901, overleden Auschwitz 05-11-1942, dochter van Gottfried van Dam, confectiefabrikant in Den Haag, en Paulina Ullmann.

Uit dit huwelijk:

1. Pauline Rita Aptroot; geboren Rotterdam 21-06-1930, overleden Auschwitz 05-11-1942.
2. Mary Aptroot; geboren Rotterdam 30-11-1933, overleden Auschwitz 05-11-1942.

---

 

Generatie V

 

V-a Maurits Aptroot; geboren Sappemeer 02-02-1905, overleden Midden-Europa 31-03-1944, zoon van Lazarus Aptroot en Sophia Israëls.

Hij is getrouwd Winschoten 24-07-1929 met Wilhelmina Frankforter; geboren Winschoten 25-09-1903, overleden Auschwitz 19-10-1942, dochter van Izaak Frankforter en Sophia Goldsteen.

Maurits was veehandelaar. Hij verhuisde met zijn gezin in 1936 van Sappemeer naar Groningen, Buiten Damsterdiep 44a.

Uit dit huwelijk:

1. Lazarus (Laas) Aptroot; geboren Sappemeer 19-02-1931, overleden Auschwitz 19-10-1942.
2. Ido Aptroot; geboren Groningen 20-09-1938, overleden Auschwitz 19-10-1942.

---

 

V-b Herman Frederik Aptroot; geboren Groningen 29-07-1910, overleden Auschwitz 30-11-1944, zoon van Mozes Heiman Aptroot en Frouwkje Frank. Kok in Amsterdam.

Hij is getrouwd (1) Amsterdam 15-01-1931 (huw. ontbonden 13-02-1940) met Henriëtte Wertheim; geboren Amsterdam 12-12-1908, overleden Sobibor 11-06-1943, dochter van Jacob Wertheim en Emilia de Vos.

Hij is getrouwd (2) Amsterdam 31-07-1940 met Maria Cecilia Vaas; geboren Amsterdam 10-03-1914, dochter van Petrus Jacobus Vaas en Maria Christina Dietze. Naaister, koopvrouw. Zij is hertrouwd Amsterdam 10-08-1951 met Wilhelm August Parzinski; geboren Duisburg 08-11-1912, zoon van August Wilhelm Parzinski en Karoine Jekubzik. Bankwerker, vliegtuigmonteur.

Uit het eerste huwelijk:

1. Max Jacob Aptroot; geboren Amsterdam 24-06-1931, overleden Sobibor 11-06-1943.
2. Emilia Frieda Aptroot; geboren Amsterdam 31-12-1932, overleden Sobibor 11-06-1943.

---

 

V-c Jonas Aptroot; geboren Groningen 08-03-1909, overleden Midden-Europa 02-02-1945, zoon van Mozes Aptroot en Sara Blok.

Hij is getrouwd Groningen 20-11-1939 met Sara Muller; geboren Appingedam 25-04-1914, overleden Auschwitz 08-10-1944, dochter van Marcus Muller, slager, en Aaltje Cohen.

Jonas werd aan de ambachtsschool opgeleid voor elektricien V.E.V. en behaalde daarnaast het monteursdiploma. Hij was monteur (1930), later elektricien voor gebouwen en motoren (1942) in de Joodse psychiatrische inrichting Apeldoornse Bos. Sara en haar dochters werden op 06-10-1944 op transport gezet van Theresienstadt naar Auschwitz en daar vergast.

Uit dit huwelijk:

1. Sara Aptroot; geboren Groningen 22-11-1940, overleden Auschwitz 08-10-1944.
2. Aleida Aptroot; geboren 07-06-1943, , overleden Auschwitz 08-10-1944.

---

 

V-d Jonas (Joop) Aptroot; geboren Groningen 26-11-1912, overleden Eelde 02-09-1977, gecremeerd gecremeerd Groningen 06-09-1977, zoon van Heiman Aptroot en Johanna Oostmeijer.

Joop is getrouwd Groningen 06-04-1939 met Johanna Caesarina (Jo) Schröder; geboren Groningen 27-08-1918, overleden 31-12-1992, gecremeerd, dochter van Johan Schröder, hellingknecht, en Jantje Scholtens.

Joop en Jo Aptroot-Schröder bij de overdracht van hun Reformhuis Aptroot aan de Gelkingestraat in Groningen (Foto: Persfotobureau D. van der Veen, 10 maart 1976. Collectie Groninger Archieven). De winkel werd overgenomen door een andere familie, maar de naam Aptroot bleef behouden.

Uit dit huwelijk (onder anderen):

1. Peter Aptroot; geboren Groningen 01-06-1943, overleden Groningen, Academisch Ziekenhuis, 04-04-1995, begraven Groningen, Selwerderhof.

 

---

Bronnen en links

• Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland
• Familie Aptroot (niet meer beschikbaar)
• Geschiedenis Joodse gemeenschap
• Arolsen Archives, a collection of documents about the victims and survivors of National Socialism.
• Literatuur:
  • E.P. Boon em J.J.M. Lettinck (2001) De Joodse Gemeenschappen in Hoogezand-Sappemeer, Slochteren, Noord- en Zuidbroek en omliggende dorpen 1724-1950. Groningen: Mr. J.H. de Vey Mestdagh Stichting.
  • Johan van Gelder (1993) Terug van weggeweest : getuigenissen over en uit joods Groningen in de jaren dertig en veertig plus razzia-lijsten met 3064 namen. Groningen: Stichting Geldersboek.
  • R.C. Hage en J.H. de Vey Mestdagh (1985) De Joodse Gemeenschap van Veendam-Wildervank, Muntendam en Meeden. Groningen: Stichting Vrienden van het Rijksarchief in Groningen.
  • G.J. van Klinken, J.H. de Vey Mestdagh (1985) De Joodse Gemeenschap in het Groninger Westerkwartier, Peize en Roden. Groningen: Stichting Vrienden van het Rijksarchief in Groningen.
  • In memoriam : Lʹzecher. 1995. ‘s-Gravenhage: Sdu Uitgeverij Koninginnegracht

---

Deze genealogie is voor het laatst bijgewerkt op 7 december 2022